Het is een bijzondere ervaring. Een hotel in het zuiden van Portugal, waar op zondagmorgen een grote groep mensen langs het zwembad op weg is naar een ruime zaal. Een zaal die zich helemaal vult met mensen die de lofzang gaande gaan houden. Verreweg de meesten van hen komen uit Nederland. Zo ongeveer alle stromingen zijn vertegenwoordigd. Rooms-katholiek, Vrije Evangelische gemeente, Baptist, Leger des Heils, PKN en andere Calvinisten, enz. Een veelkleurig gezelschap. Als voorganger heb ik de indruk dat men geniet van de saamhorigheid. Over de preek zal wel verschillend worden gedacht, maar het samenzijn en het samen zingen en bidden wordt duidelijk gewaardeerd.
Iemand vroeg me of ook ik dacht dat dit de nabije toekomst zou kunnenzijn in Nederland. Iedereen die volhoudt, die blijft geloven, die volgeling blijft van Jezus, samen onder één dak.
Ik denk het niet om eerlijk te zijn. De sfeerverschillen zijn groot. Groter misschien wel dan de inhoudelijke hier en daar. Het samengaan van ‘de drie’, die samen de PKN werden, was al een lange weg van gewenning. Een weg van zo nu en dan schrikken. Hoe gemotiveerd je ook bent op grond van Jezus verlangen ‘dat zij allen één zijn’, op het moment dat duidelijk wordt wat je daarvoor moet opgeven wordt het spannend. Dan omschakelen van wat je gaat missen naar wat je samen wint, is een hele stap.
Toch is er al veel gewonnen. Er wordt heel weinig meer verketterd. Veel christenen staan niet meer met de rug naar elkaar. Het besef, dat we één Heer hebben is gegroeid. We leren stap voor stap om te kijken naar wat ons bindt en niet alleen naar waar we in verschillen. Natuurlijk is dat een leerproces. Iets wat we met vallen en opstaan ontdekken en hopelijk leren. En de verschillen verdwijnen ook niet zomaar, maar we weten dat het zo langzamerhand nodig is om de anderen in hun waarde te laten. Te vuur en te zwaard ons eigen gelijk verdedigen heeft in de loop van de tijd al genoeg ellende gebracht. Laten we eerlijk zijn, we hebben elkaar hard nodig om nog te kunnen doen en zijn wat Jezus van ons vraagt en ons mogelijk maakt.
Er was een mevrouw uit Ierland in de dienst. Na afloop ontmoette ik haar en vroeg of ze iets had meegekregen van wat er zoal gezegd en gedaan was. Niet dus. Maar ze kwam regelmatig in deze diensten vanwege de ontmoeting en de sfeer. Iedereen, die tijdens vakantie in het buitenland een kerkdienst bezoekt zal het herkennen. Je verstaat niet alles, soms ken je de melodieën niet, maar het samenzijn met andere christenen doet goed.
Wat de toekomst zal zijn van parochies en gemeenten in ons land weet ik niet. Dat God zijn Kerk niet loslaat weet ik wel. Er zal best veel nog veranderen. Pioniersgemeenten laten een voorbeeld zien van wat er mogelijk is. En verder? Wanneer wij niet vastgeplakt zitten aan wat ons vertrouwd is, kan Gods Geest met ons vooruit.
