In de Koptische kerk in Caïro wordt middels een grote afbeelding zichtbaar gemaakt hoe het gezin van Maria en Jozef door Egypte zwierf. Allerlei ‘sterke’ verhalen worden er verteld over deze reis. Met trots vertellen Koptische christenen over de wonderen die door baby Jezus werden verricht. En nu – vlak voor Kerst – stierven ruim twintig mensen, vooral vrouwen en kinderen, door een aanslag in een kapel van die kerk. Het lijden van de vluchteling Jezus gaat nog altijd door. Het lijden, dat begon in de stal in Bethlehem. Niets van wat hij had, schrijft Paulus, hield hij vast. Alles werd losgelaten om één van ons te worden. En hij wist vooraf wat hem te wachten stond. Haat, vernietiging, als antwoord op de liefde van God.
En onverschilligheid, gemakzucht. Wat Jezus deed voor ons wordt maar al te snel voor lief genomen. Misschien dat ook daardoor in deze wereld zoveel blokkades tegen het christelijk geloof kunnen worden opgeworpen. Landen als de Malediven en Saudi – Arabië, waar je nog geen Bijbel in bezit mag hebben. Indonesië, lang een voorbeeld van tolerantie, waar christenen meer en meer onder druk komen. In Bandung vielen fanatiekelingen pas een kerstviering binnen, kerken worden in brand gestoken. De christelijke gouverneur van Jakarta, die een Koranvers citeerde, is daardoor doelwit van massale demonstraties.
Het is in het spoor van Jezus, dat wij niet op dezelfde manier reageren, met haat en geweld en verboden. Maar sterker opkomen voor hen die wel lijden onder religieuze agressie zou geen kwaad kunnen. Gebruik bijvoorbeeld de gebedsbrief van Open Doors, om dagelijks te bidden voor hen die het zoveel moeilijker hebben als christen.
Een Kind wordt geboren in Bethlehem. Wat doen we met hem? De Geboortekerk binnengaan is alleen mogelijk door een kleine, lage deur. Buigen voor de Heer is voor veel (wat langere) mensen noodzakelijk. Binnen is er eerst een grote sobere ruimte. De mogelijke geboortegrot is feestelijk aangekleed. Protestanten hebben weliswaar meestal weinig met ‘heilige plaatsen’, maar even stilstaan bij wat er begon in Bethlehem is heel nuttig. Daar begon het en daar startte een weg van vluchten, afgewezen worden, lijden, dood. En dat alles voor ons. Wanneer ik dan besef hoe nu voor veel christenen in deze wereld de viering van Jezus’ komst gevaarlijk is, wat betekent dan Kerst vieren voor mij?
Medelijden hebben met hen die niet mogen geloven in Jezus is niet de bedoeling. Mee lijden al evenmin. Maar wat dan wel? Meeleven is mogelijk. Waarschijnlijk zullen zij, die lijden, van ons allereerst vragen dat we voor hen bidden én dat wij zelf duidelijk zijn in ons leven als christen. Uiteindelijk is dat ook wat het Kind van Bethlehem, de Man van smarten, van ons vraagt. Na de bezinning van Advent, zou het niet zo gek zijn wanneer de viering van Kerst ons tot die twee mogelijkheden stimuleerde. Bidden voor hen, die vervolgd worden en leven als ‘een levende brief van Christus’.
