Normal 0 21 false false false NL X-NONE X-NONE MicrosoftInternetExplorer4

/* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:Standaardtabel; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-fareast-theme-font:minor-fareast; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:"Times New Roman"; mso-bidi-theme-font:minor-bidi;}

We naderen het einde van het kerkelijk jaar. Allerheiligen, Allerzielen, het gedenken van de overleden gemeenteleden. In de meeste kerken zal er aandacht aan worden besteed. Bovendien groeit het aantal activiteiten buiten de kerk. In verpleeghuizen is het al langer de gewoonte om nu en dan, vaak eenmaal per kwartaal, stil te staan bij het feit dat er bewoners zijn overleden. Meer recent wordt er ook op begraafplaatsen iets georganiseerd.

Is het toeval of gewoon een samenloop van omstandigheden, dat er juist nu zoveel te doen is over euthanasie en de grenzen van de palliatieve zorg?

Hulp bij zelfdoding leverde een spraakmakende rechtszaak op. Tuitjenhorn kwam in het nieuws door het handelen van een huisarts. Er werd schande over geroepen over zo ongeveer alle aspecten van die zaak. Niet alleen over wat er was gebeurd, maar ook over het ziekenhuis dat de kwestie had gemeld en de Inspectie die ingreep door middel van een schorsing.

De verpleeghuisarts Bert Keizer schreef een boek met de prachtige titel ‘Tumult bij de uitgang’.

Sterven. We doen het allemaal. Hoe gaan we het tegemoet? Persoonlijk heb ik veel moeite met opmerkingen over een levenseinde dat niet meer menswaardig zou zijn. Ik weet, ook uit eigen ervaring, dat het moeilijk kan zijn voor om- en bijstaanders. Wanneer je niet meer herkend wordt door een van je ouders. Of aangezien wordt voor vader of broer, terwijl je kind bent.

Ook weet ik, dat mensen aan het einde van hun leven angstig kunnen zijn. Dat zij de ervaring hebben door de duivel te worden verzocht.

En ik weet, hoe de oude term ‘stervensgenade’ waar kan zijn en bevrijdend.

Ooit las ik een verhaal over een man, een ‘baas’, ergens in Scandinavië, die een zo vreselijk sterfbed had dat het huis trilde van zijn gebrul. Er is een oud boek met als titel ‘Op de grens van de eeuwigheid’, waarin het sterfbed van allerlei beroemde mensen uit de geschiedenis wordt beschreven. De verschillen daarin zijn groot. De een sterft in vol vertrouwen op wat komen gaat. Anderen vrezen het onbekende dat hen wacht. Er staan in dat boek ook verhalen van mensen die hun hele leven het mogelijke bestaan van God en een leven hierna hebben bespot, maar die op het laatst angstig worden. Want: stel je voor dat er toch iets is.

Denkt u zelf wel eens na over wat er komen gaat? Sommige mensen hebben bijvoorbeeld hun afscheidsdienst helemaal voorbereid. Anderen willen er niet over spreken, zelfs niet als het moment van sterven al heel dichtbij is. Wanneer je nog jaren te gaan hebt (denk je), sta je meestal niet zo stil bij dit onderwerp. Toch is het verstandig om dat wel te doen.

Je bespaart degenen die achterblijven - en het dus toch al moeilijk hebben – heel wat zorg. Bovendien mag een afscheid toch een heel duidelijke persoonlijke kleur hebben?

En wat ik ieder mens gun, is het vertrouwen dat de dood geen muur is waarop we ons te pletter lopen, maar dat in die muur Jezus de deur is waardoor we bij God binnenkomen.