Het zijn niet alleen de momenten waarop wij worden uitgenodigd om het stembureau te bezoeken. Hoe belangrijk de verkiezingen de komende jaren ook zullen zijn. Immers, krijgen we een herhaling van de dertiger jaren of blijft Nederland een echt democratisch land?

Nee, niet de stembureaus alleen. We moeten telkens weer onze keuze bepalen, soms diverse keren op een dag. Welke leverancier van elektriciteit? Welke provider? Welk telefoonabonnement? Welke krant en radio- of Tv – zender?

En ook: waar gaat de reis naar toe?

Zelf wilde ik nooit naar Turkije bijvoorbeeld. Ik meende daar tenminste twee goede redenen voor te hebben. De eerste was, dat het naar mijn idee een land was vol van ‘all inclusive hotels’, waar je bij binnenkomst geketend wordt met een polsbandje. Vreselijk lijkt mij dat. De tweede reden was, dat ik liefst niet ga naar een land waar mijn medechristenen het leven zuur wordt gemaakt. Tenzij ik voor hen iets zou kunnen betekenen, maar die roeping had ik voor Turkije tot nu toe niet.

Toch ben ik er nu geweest. Een groepsreis met voornamelijk mensen uit ons dorp. De keus werd voor me gemaakt. Nadat wij een paar jaar geleden naar Israël waren geweest, vond men het nu tijd geworden om het spoor van Paulus en Johannes te volgen. De ‘zeven gemeenten’ en het eiland Patmos. En wat hebben we genoten. De cultuur van het land, het landschap, de vriendelijkheid van de bevolking, de resten van plaatsen als Iconium, Smyrna en Efeze. Het was geweldig – en het was indringend.

Indringend, omdat je geconfronteerd wordt met de vraag hoe het mogelijk is dat het christelijke geloof bijna totaal uit een land verdwijnt. Het land bijvoorbeeld waar Polycarpus, de bisschop van Smyrna, zijn leven gaf voor zijn Heer. Toen hij in 155 voor de rechter stond en moest kiezen wie zijn heer was, de keizer van Rome of Jezus, was zijn antwoord duidelijk: ‘Zes en tachtig jaar dien ik Hem en Hij is mij altijd trouw geweest. Hoe kan ik dan de Koning lasteren, die mij verlost heeft?’

Maar het is ook het land waar in 2007 nog drie christenen in een christelijke boekhandel wreed werden vermoord. En gelukkig ook het land waar deze moordenaars momenteel voor de rechter staan.

Turkije was een belevenis. Toch blijven voor mij vragen als: Waar ga je waarom naar toe? Met welk recht geef je geld uit aan een reis? Met welk recht draag je zo fors als door een vliegreis bij aan de belasting van het milieu?

Maar Turkije levert mij ook een groep andere vragen. Vragen als: Hoe voorkom je vooroordelen? En wanneer ze er zijn: Wat doe je er aan?  En: Hoe ontdek je de eigen vooroordelen?

Het blijft dus een zaak van voortdurend kiezen. Het is om moe van te worden. Maar moet je daarom thuis blijven?

Dat steeds weer moeten kiezen heeft ook goede kanten. Het houdt je fris; je blijft nadenken, jezelf vragen stellen.

Tijdens de reis lanceerde een van de deelnemers het volgende: ‘Wat is de overeenkomst tussen ‘alles geloven’ en ‘niets geloven’? Het antwoord was: ‘Bij beide hoef je niet na te denken’. En is kunnen nadenken nu niet wat ons onderscheidt van de dieren?

Wie moet kiezen en niet nadenkt, is politiek gezien op weg naar de dictatuur. Wie gelooft en niet nadenkt, loopt het risico bij het eerste het beste drama van slag te raken en boos te worden op God, die daardoor maar al te gemakkelijk achter de horizon verdwijnt. En er zijn nogal wat mensen die dat gevaar lopen. Hoe vaak heb ik niet de vluchtweg gehoord: ‘Moeilijk hoor, ik geloof maar als een kind en laat het daarbij’. Maar wie de schoenen van de kinderjaren blijft dragen, kan op den duur niet meer lopen. Je houdt toch ook van God met je hele verstand?

Kiezen hoort er dus bij. Nadenken is nodig, op alle terreinen van het leven. Niet afgaan op het gevoel alleen. Wie dat wel doet met betrekking tot de politiek komt terecht bij populistische ‘onderbuikpolitici’, die voor zichzelf eisen wat zij anderen niet gunnen. Wie het gevoel laat overheersen in het geloven, gaat al snel zwerven en zweven.

Het is schitterend om te zien dat ons christelijke geloof ons de mogelijkheid biedt om een eenheid te vinden van ‘verstand, wil en gevoel’. Met je verstand overdenk je, met je wil kies je dan en dat leidt tot een manier van leven vol van gevoel. Mooi toch? Blijven nadenken en kiezen dus!

Pieter Boomsma